Politics 9 May 2022, 01:33

Politics – ศาลมีคำสั่งให้พล.อ.ประยุทธ์ หยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรี


  • ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้พล.อ.ประยุทธ์หยุดปฏิบัติหน้าที่
  • รองนายกฯ ประวิตร เป็นรักษาการนายกฯ
  • คณะรัฐมนตรียังทำงานได้เต็มที่
  • ไม่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญในตอนนี้ แต่อาจเป็นบวกต่อตลาดในภายหลัง

News Update

เมื่อวานนี้ ศาลรัฐธรรมนูญของไทยรับคำร้องตีความวาระการเป็นนายกรัฐมนตรี ของพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา และสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีจนกว่าจะมีคำพิพากษา รัฐธรรมนูญปี 2017 ห้ามไม่ให้นายกรัฐมนตรีดำรงตำแหน่งรวมมากกว่าแปดปี อย่างไรก็ดียังไม่มีการตีความที่ชัดเจนเกี่ยวกับวาระการเป็นนายกรัฐมนตรีของ พล.อ.ประยุทธ์ ว่าเริ่มต้นเมื่อไหร่ กล่าวคือควรนับตั้งแต่เข้าเป็นนายกฯ หลังรัฐประหารปี 2014 หรือ (หมายความว่าวาระสิ้นสุดเมื่อวานนี้) หรือตั้งแต่รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ได้รับการอนุมัติและลงนามโดยพระมหากษัตริย์ในปี 2017 (หมายความมีโอกาสดำรงตำแหน่งได้อีกเกือบ 3 ปี) หรือตั้งแต่มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญอย่างเป็นทางการในการเลือกตั้งทั่วไปในปี 2019 (หมายความว่ามีโอกาสดำรงตำแหน่งได้ถึงปี 2027)

ไม่มีกฎหมายจำกัดระยะเวลาการพิจารณาคดีของศาล แต่ในกรณีสำคัญนี้ คาดว่าจะพิจารณาภายในหนึ่งเดือน ในระหว่างนี้ ตามกฎหมายและตามลำดับ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี จะเป็นรักษาการนายกฯ โดยอัตโนมัติ คณะรัฐมนตรียังคงทำงานได้เต็มที่ พล.อ.ประยุทธ์ ไม่ได้ถูกพักตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมอีกตำแหน่งหนึ่ง และเขามีแผนที่จะดำรงตำแหน่งต่อไป

จะเป็นอย่างไรหากศาลตัดสินว่าวาระของ พล.อ.ประยุทธ์ สิ้นสุดลง? จากนั้นทั้งคณะรัฐมนตรีก็กลายเป็นผู้รักษาการ สมมติว่ารักษาการนายกฯ ไม่ยุบสภา ทั้งสภาล่างและสภาสูงต้องประชุมกันเพื่อลงคะแนนเลือกนายกฯ คนใหม่ โดยมีรายชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้สมัครเป็นนายกฯ ในการเลือกตั้งทั่วไปปี 2019 จากนั้นนายกรัฐมนตรีคนใหม่จะแต่งตั้งคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีชุดใหม่จะมีเวลาทำงานเพียงไม่กี่เดือน เนื่องจากวาระของฝ่ายบริหารจะสิ้นสุดในเดือนมีนาคม 2023

ความเห็นของเรา  

  • เราไม่คาดว่าจะส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อเซนติเมนต์ของตลาดในขั้นนี้ เนื่องจาก 1) ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณได้ผ่านพ้นไปแล้ว 2) วาระของรัฐบาลปัจจุบันจะสิ้นสุดในเดือนมีนาคม 2023 3) แม้ในที่สุดศาลจะพิพากษาว่าวาระของพล.อ.ประยุทธ์ สิ้นสุดลง นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ก็มีแนวโน้มว่าจะมาจากพรรคร่วมรัฐบาลในปัจจุบันต่อไป จึงไม่เกิดความแตกต่าง ผู้เชี่ยวชาญด้านการเมืองหลายคนยังมองว่าคำตัดสินของศาลเมื่อวานนี้มีแนวโน้มที่จะลดอุณหภูมิทางการเมืองจากการประท้วงในประเด็นนี้โดยเฉพาะ
  • นายกฯ รักษาการจะยุบสภาหรือไม่? ตามกฎหมาย เขาทำได้ แต่ไม่น่าเป็นไปได้มาก เนื่องจากเป็นเพียงแค่การระงับหน้าที่รอคำตัดสินของศาล มากกว่าการถอดถอนจากตำแหน่ง อย่างไรก็ตาม หากศาลมีคำสั่งให้ยุติวาระการดำรงตำแหน่งของ พล.อ.ประยุทธ์ ก็ไม่ใช่เพียงการหยุดปฏิบัติหน้าที่อีกต่อไป และนั่นคือเวลาที่รักษาการนายกฯ อาจยุบสภาได้ อันที่จริง เรามองว่าจะเป็นกรณีนี้มีความเป็นไปได้มากกว่าการปล่อยให้สภาและวุฒิสภาลงคะแนนเลือกนายกรัฐมนตรีคนใหม่ เนื่องจากอาจสร้างความเสี่ยงของความไม่แน่นอนสำหรับระบอบการปกครองปัจจุบัน และการยุบสภาอย่างน้อยก็อาจเป็นผลบวกต่อตลาดได้เล็กน้อย เนื่องจากกิจกรรมทางการเมืองสามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจและกระตุ้นการบริโภคได้เร็วกว่ากำหนดการเลือกตั้งในปีหน้า
  • เราอ่านการเมืองทั้งหมดตั้งแต่การอภิปรายไม่ไว้วางใจครั้งล่าสุด ไปจนถึงกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้งทั่วไปที่ยังไม่เสร็จสิ้นกระบวนการที่จะนำไปใช้ และการระงับการปฏิบัติงานของนายกฯ อย่างไร? ในภาพใหญ่ เรายังคงเชื่อว่าระบอบการปกครองปัจจุบันยังคงมีความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับพรรคร่วมอื่นๆ เพื่อจัดตั้งรัฐบาลชุดต่อไป อย่างไรก็ตาม ในภาพเล็กลงมา เรากำลังตีความว่ามีการปรับกลยุทธ์ตามความนิยมที่ลดลงของพรรคพลังประชารัฐ กรณีหนึ่งคือระบอบการปกครองปัจจุบันต้องการเปลี่ยนผู้สมัครเป็นนายกรัฐมนตรีในการเลือกตั้งครั้งหน้าเป็นผู้สมัครหน้าใหม่ แทนที่จะเป็นพล.อ.ประยุทธ์ และคำตัดสินของศาลที่จะยุติวาระนั้นถือได้ว่าเป็นลงจากตำแหน่งที่ดีสำหรับพล.อ.ประยุทธ์ เมื่อเทียบกับการเปลี่ยนชื่อผู้สมัครนายกรัฐมนตรีจากพรรคพลังประชารัฐอย่างกะทันหัน อีกกรณีหนึ่งคือการยุบสภาหลังคำตัดสินของศาลและรัฐบาลหวังว่ากฎหมายเลือกตั้งยังไม่เสร็จ (ระบบ 2 ใบ) หมายความว่าการเลือกตั้งใหม่จะกลับไปใช้กฎหมายลงคะแนนเสียงเก่าแบบบัตรเลือกตั้งใบเดียว ซึ่งสามารถขจัดความเสี่ยงที่ฝ่ายค้านจะชนะการเลือกตั้งได้
  • แม้ผิวเผินดูเหมือนว่าข่าวการสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีจะเป็นช่วงเวลาที่มีความสุขสำหรับพรรคเพื่อไทย ซึ่งเป็นฝ่ายค้าน แต่เราเชื่อว่าลึกๆ แล้ว เพื่อไทยมีความกังวล 2 ประการ หนึ่งคือหน้าใหม่ที่มีศักยภาพในการเป็นผู้สมัครนายกฯ ของพรรคพลังประชารัฐ ในการเลือกตั้งครั้งหน้าจะสามารถขายได้ดีกว่า พล.อ.ประยุทธ์ มากหรือไม่? ความกังวลอีกประการหนึ่ง คือ หากศาลมีคำพิพากษาให้ยุติวาระการดำรงตำแหน่งของพล.อ.ประยุทธ์ และรักษาการนายกฯ ยุบสภาก่อนที่กฎหมายเลือกตั้งทั่วไปแบบบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ แล้วเสร็จและลงนามโดยพระมหากษัตริย์ กรณีดังกล่าวจะสร้างความไม่แน่นอนว่ากฎหมายการเลือกตั้งแบบใด กล่าวคือระบบลงคะแนนเสียงแบบเก่าบัตรเลือกตั้งใบเดือน หรือแบบ 2 ใบ ที่อยู่ระหว่างดำเนินการ จะถูกใช้ในการเลือกตั้งครั้งหน้า เพื่อไทยเสียเปรียบอย่างมากภายใต้กฎหมายเก่า

ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน……

รายงานฉบับภาษาไทย Thai Version

รายงานฉบับภาษาอังกฤษ English Version